Bitcoin Cüzdanları Nasıl Çalışır? Bitcoin Nedir? Kripto Para Nedir? Bitcoin için nasıl bir cüzdan almalıyım gibi sorularınızın cevabı bu yazımızda.
Kripto para birimleri arasında en bilineni olan Bitcoin’i saklamak için Bitcoin cüzdanı kullanılır. Çok güvenli bir saklama yöntemi olmasının yanı sıra, bu cüzdanlar çeşitli şekillerde kullanılabilir.
Bitcoin Cüzdanları Nasıl Çalışır?
Son yılların en çok konuşulan konularından biri olan kripto para piyasasının öncüsü Bitcoin, 2009 yılından bu yana hayatımızdaki yerini giderek genişletiyor. Bitcoin daha önceleri sadece bir kısım internet kullanıcısı tarafından biliniyordu. Ancak geçtiğimiz yıllarda bir anda değer kazanmasıyla birlikte, dünya gündeminde hiç olmadığı kadar gündeme geldi. Doğal olarak bu sorusu da herkes tarafından merak edilmeye başlandı.
Bitcoin dikkat çekici düzeyde değer kazandıktan sonra, birçok yatırımcının dikkatini çekti ve tercih edilmeye başlandı.
Bitcoin nedir? Nasıl elde edilir?
İlk olarak 2009 yılında internet üzerinden ortaya çıkartılan kripto para birimi olan Bitcoin, kimliği henüz daha belirlenemeyen Satoshi Nakamoto takma adlı kişi ya da kişiler tarafından ortaya çıkarılmıştır. Bitcoin kullanımında ön plana çıkan kavram ise blokzincir teknolojisi ve bu teknolojinin getirdiği avantajlardır. Bir kripto para birimi olarak Bitcoin, blokzinciri tabanlı bir altyapı kullanır.
Bitcoin, alışılagelmiş banknot paralardan farklı olarak, ortada fiziksel hiçbir ürünün bulunmadığı bir sistemdir. Yani Bitcoin sahipleri, herhangi bir fiziksel banknot ya da metal para sahibi değildir. Aynı zamanda Bitcoin, ülkelerin paralarını bastığı Merkez Bankaları ya da darphaneler gibi merkezi otorite unsurlardan bağımsız üretilir. Bu da Bitcoin’in merkezsiz bir yapı göstermesini sağlar. Bitcoin’i anlamak içinse ilk olarak blokzincir teknolojisinin ayrıntılarını incelemek gerekir.
Bitcoin iki farklı şekilde elde edilebilmektedir. Bunlardan ilki madenciliktir. Bitcoin madenciliği çalışmalarında alışılagelmiş bilgisayar sistemleri yeterli olmamakla beraber, özel işlemciler ve ekipmanlar kullanılmaktadır. Madenciler ellerindeki ekipmanlarla beraber bir dizi şifre çözme protokolü uygularlar ve böylece ellerindeki gücü kullanarak yeni bloklar oluştururlar. Bu blokların yaratılması karşılığında ise belirli bir ödeme ya da ücret olarak da kabul edilen Bitcoin kazıma işlemi gerçekleşir. Böylece harcanan ekipman gücünün karşılığı olarak, Bitcoin madenciliği gerçekleştirilmiş ve kazanç elde edilmiş olur.
Bitcoin elde etmenin bir diğer yöntemi ise mevcut Bitcoin’i başka birinden satın almak; yani Bitcoin transferi yapmaktır. Bitcoin transferleri fiziksel bir yolla gerçekleşmez. Herhangi bir fiziksel ürün ya da banknot bulunmadığından transfer işlemleri kripto para borsası olarak bilinen platformlar aracılığıyla yapılır.
Örneğin, A kişisi B kişisine belirli bir miktarda Bitcoin göndermek istediğinde, gönderim işlemi esnasında bir blokta veriler toplanıp şifrelenir. Bu şifreleri çözme işini üstlenen madenciler, kişiler arası transferin gerçekleştirilmesini sağlar. Bitcoin transferlerini yine Bitcoin borsası adı verilen borsalar üzerinden yapılır. Bu borsalar, transferler tarafından belirli bir komisyon ücreti alıp aracı görevini üstlenir.
Blokzincir nedir?
Blokzincir veri değerlerinden oluşan bloklar ve herhangi bir merkezi otorite tarafından gözetim ya da kontrol altında olmayan zincir yapı olarak kabul edilir. Daha anlaşılır bir ifadeyle blok zincir; çeşitli veriler ve şifrelerden oluşturulmuş, sadece kullanıcı aktiviteleri ile aktif olabilen, böylece kimse tarafından kontrol ya da takip edilmesi söz konusu olmayan, belli bir merkezi bulunmayan ağlar örüntüsüdür. Blokzincir içerisinde iki farklı temel veri yapısı kullanılmaktadır. Bunlar:
- İşaretçiler (pointers),
- Bağlantılı Listeler (Linked lists)
İşaretçiler, programlamada kullanılan değişkenler ile ilgili şekilde bir değişkenin veri değerini değil de nerede olduğunu belirten değişkenler olarak karşımıza çıkar. Yani işaretçiler, kodlardan oluşan verilerin değerlerini değil; bu verilerin tutulduğu konumu işaret eder. Bitcoin ile beraber gündeme gelen blok zinciri sisteminin en önemli işaretçisi ise hash işaretçisi olarak bilinmektedir. Hash işaretçisi, özel bir algoritmaya sahiptir ve bloklardan oluşan zincirin kopması, yapısının bozulması ya da herhangi bir saldırıya uğramasını engellemek amacıyla geliştirilmiştir.
Bağlantılı listeler ise, her biri içerisinde belirli bir veri bulunan ve kendinden sonraki bloğa bir işaretçinin yardımı vasıtası ile bağlandığı, bloklardan oluşan dizidir denilebilmektedir.
Bitcoin nasıl muhafaza edilir?
Kripto para birimleri arasında en bilineni olan Bitcoin’i saklamak için Bitcoin cüzdanı kullanılır. Çok güvenli bir saklama yöntemi olmasının yanı sıra, bu cüzdanlar çeşitli şekillerde kullanılabilir. Basit bir şekilde ifade edersek; madencilikten elde edilen ya da başkasından satın alınan Bitcoin’ler bu cüzdanlarda saklanır. Fakat bunun öncesinde Bitcoin cüzdanlarının ne olduğunu ve işlevlerini bilmek gerekir.
Bitcoin cüzdanı nedir?
Öncelikle Bitcoin fiziki bir yapıya sahip olmadığından, cüzdan içerisinde nasıl saklanacağı hakkında birçok soru işareti vardır. Bu konuda, Bitcoin cüzdanının cebimizde taşıdığımız cüzdan gibi olmadığını ve içerisinde herhangi bir fiziksel ürün bulunmadığını belirtmek gerekir. Bitcoin cüzdanları ayrıca, bakiye tutan ya da mevcut Bitcoin’in saklandığı bir ortam değildir.
En basit şekilde anlatmak gerekirse Bitcoin cüzdanı kullanıcının Bitcoin hesabına erişebilmesi için gereken özel ve genel anahtarların tümünün depolandığı; aynı zamanda kullanıcılar arası sanal kripto para gönderimi esnasında transferleri gerçekleştiren bir yazılımdır. Bu yazılım, sürekli olarak blockchain sistemi ile iletişim halindedir ve kullanıcının kripto para transferi gerçekleştirmek istediğinde, bu isteğinin madencilere iletimini sağlar.
Bitcoin cüzdanı nasıl kullanılır?
Hayatında ilk kez kripto para kullanacak kişiler Bitcoin’leri nasıl saklayacaklarını merak ederler ve Bitcoin cüzdanları nasıl kullanılır? sorusunun cevabını ararlar. Bu konuda yanlış bilinen birçok bilgi vardır. Örneğin, birçok kişi Bitcoin cüzdanlarını cebimizde taşıdığımız bir cüzdan ya da bankalar tarafından verilen mevduat hesabı gibi düşünür. Ancak, Bitcoin cüzdanları sahip olunan parayı bulundurmaz. Çünkü bilindiği üzere kripto paralar, herhangi bir kaynakta depolanamaz. Bunun yerine blok zincir altyapısı üzerinde depolanan işlem kayıtları paranın varlığını kanıtlar.
Bitcoin cüzdanları, blokzinciri üzerinde yapılan para gönderme ve alma işlemlerini iki farklı şekilde şifrelenen ve kişiye özel olarak depolanmasını sağlayan yazılımlardır. Bunlardan biri, kullanıcının kendine özel olan ve sistem tarafından atanan özel anahtar (private key)’dir. Diğeri ise genel anahtar (public key) olarak bilinen anahtardır. Bitcoin işlemlerinde bu iki anahtarın uyuşması durumunda işlem kabul edilir ve gerçekleşir.
Günümüzde kullanılan çeşitli yöntemlerle, bu şifrelerin korunması ve Bitcoin işlemlerinde kullanılması mümkündür.
Bitcoin cüzdanı çeşitleri
Bitcoin muhafazasını sağlayan çeşitli kripto para cüzdan türleri vardır. Bitcoin ya da diğer kripto para birimlerine sahip kişiler için yazılım, donanım ve kağıt çeşitleri ile depolama imkanı verilir.
Donanım cüzdanları birçok kişi tarafından en güvenilir Bitcoin cüzdanları olarak kabul edilir. Bunun nedeni ise kişinin ve sahip olduğu Bitcoin’lerin tüm verilerini şifrelemesi ile beraber, erişim sağlayabilmek için bir parola ya da ifade kullanılması gerekmesidir. Donanım cüzdanları fiziksel cihazlardır. Örneğin, bir USB flash bellek ya da taşınabilir hard disk gibi cihazlar cüzdan olarak kullanılabilir. Böylece, internete bağlı bir bilgisayarda oluşturulan anahtarlar, şifreler ve ifadeler çeşitli taşınabilir cihazlara aktarılıp bilgisayardan silinir ve internet korsanları ya da kötü niyetli kişiler tarafından ele geçirilmesi engellenir.
Kağıt cüzdanlar ise Bitcoin muhafaza etmenin fiziksel bir kanıtı olarak gösterilir. Adından da anlaşıldığı üzere kağıt cüzdanlar, yazıcı yoluyla bir kağıda döküm olarak basılır. Her kağıt cüzdan, üzerinde onun diğerlerinden ayırt edilebilmesi için özel anahtar, bir Bitcoin adresi ve QR kodu taşır. Bu cüzdanlar birçok kişi tarafından güvenli olarak kabul edilmez. Nitekim çalınma riski çok yüksektir ve muhafaza edilmesi daha zordur.