Adet nedir<\/strong>, neden adet g\u00f6r\u00fcl\u00fcr?<\/p>\n\n\n\nV\u00fccut belirli d\u00f6ng\u00fclerin oldu\u011fu bir mekanizmad\u0131r. G\u00fcn i\u00e7erinde bir\u00e7ok art\u0131k madde olu\u015fturulur, at\u0131l\u0131r. Ertesi g\u00fcn tekrar ayn\u0131lar\u0131 g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. V\u00fccudun bir d\u00fczen i\u00e7inde olmas\u0131 sa\u011fl\u0131k a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u00f6nemlidir. Baz\u0131 kad\u0131nlar\u0131n adet g\u00f6rmeleri \u00e7ok d\u00fczenli iken baz\u0131 kad\u0131nlar\u0131n bu konuda b\u00fcy\u00fck s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131 vard\u0131r. Bunun sebepleri nelerdir?<\/p>\n\n\n\n
Adet bir d\u00f6ng\u00fcd\u00fcr. Ergenlikle ba\u015flayan bu s\u00fcre\u00e7, belirli hastal\u0131klar sonucu veya iste\u011fe ba\u011fl\u0131 engellenmedi\u011fi taktirde menopoz d\u00f6nemine kadar devam eder. Adet \u00f6ncesinde ve adet s\u00fcrecinde v\u00fccutta neler olur? V\u00fccudun att\u0131\u011f\u0131 kan nereden gelir? Neden adet g\u00f6r\u00fcl\u00fcr?<\/p>\n\n\n\n
Yumurtal\u0131klar her ay bir tane yumurta \u00fcretirler. D\u00f6llenme sa\u011fland\u0131\u011f\u0131 taktirde neslin devaml\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 sa\u011flayan bu yumurtalar, d\u00f6llenme olmad\u0131\u011f\u0131 taktirde v\u00fccuttan at\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bunun d\u0131\u015f\u0131nda v\u00fccutta hormonal bir d\u00f6ng\u00fc bulunmaktad\u0131r. Yumurtan\u0131n olu\u015fumundan yumurtan\u0131n at\u0131l\u0131m\u0131na kadar her s\u00fcre\u00e7te rol oynayan bu hormonlar\u0131n miktar\u0131n\u0131n d\u00fc\u015fmesi adetle sonu\u00e7lan\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Adet d\u00f6ng\u00fcs\u00fcn\u00fcn ilk a\u015famalar\u0131nda \u00f6strojen adl\u0131 bir hormon sayesinde, rahim i\u00e7i kal\u0131nla\u015f\u0131r. Adet d\u00f6neminin ilerleyen g\u00fcnlerinde yumurta olu\u015fturulur. Hormon seviyeleri artar. Yumurta d\u00f6llendi\u011fi taktirde rahme tutulur ve kanama g\u00f6r\u00fclmez. Ancak yumurta, yumurtal\u0131klardan at\u0131ld\u0131ktan sonra d\u00f6llenmemi\u015fse par\u00e7alan\u0131r, hormon seviyeleri d\u00fc\u015fer ve bahsedilen hormon d\u00f6ng\u00fcs\u00fc k\u0131r\u0131l\u0131r. Rahim i\u00e7ini d\u00f6\u015feyen, kal\u0131nla\u015fm\u0131\u015f tabaka hormonlar\u0131n eksilmesiyle par\u00e7alanarak at\u0131l\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Her kad\u0131nda bu \u015fekilde i\u015fleyen adet d\u00f6ng\u00fcs\u00fc baz\u0131 kad\u0131nlar i\u00e7in s\u0131k\u0131nt\u0131l\u0131 ge\u00e7ebilir. Adetleri gecikebilir veya adet olunmaz. Adet olamama<\/strong> nedenlerinden biri hamileliktir. Hamilelik s\u00fcrecinde adet g\u00f6r\u00fclmez. Yumurta d\u00f6llenmi\u015f ve rahim i\u00e7ine tutunmu\u015ftur. Di\u011fer sebepler; emzirme, stres ve \u00fcz\u00fcnt\u00fc, v\u00fccudun bir anda \u00e7ok kilo kaybetmesi gibi sebepler olabilir.<\/p>\n\n\n\nAdet olmak sa\u011fl\u0131kl\u0131 olundu\u011funa i\u015farettir. V\u00fccudun do\u011fru \u015fekilde \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131, hormonlar\u0131n \u00fcretimlerini, i\u015flevlerini yerine getirip getirmediklerini g\u00f6sterir. Uzun s\u00fcre adet olunmad\u0131\u011f\u0131 taktirde bir doktora dan\u0131\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Erken te\u015fhis \u00f6nemlidir. Hi\u00e7bir kad\u0131n do\u011furganl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kaybetmek istemez.<\/p>\n\n\n\n
Adette g\u00f6r\u00fclen kan\u0131n rengi ki\u015fiden ki\u015fiye ciddi anlamda de\u011fi\u015fiklik g\u00f6sterir. Kad\u0131nlar kendi aras\u0131nda konu\u015fuldu\u011funda b\u00fcy\u00fck bir olay ilan edilen bu olay asl\u0131nda do\u011fal kar\u015f\u0131lanmal\u0131d\u0131r. Genel sistem ayn\u0131 olsa da herkesin v\u00fccudu, kal\u0131tsal \u00f6zellikleri ve beslenme \u015fekilleri birbirinden farkl\u0131d\u0131r. Haliyle d\u00f6ng\u00fc ayn\u0131 olsa da v\u00fccudun farkl\u0131 renk kan atmas\u0131 \u015fa\u015f\u0131lmamas\u0131 gereken bir olayd\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Adet Kanamas\u0131 Nas\u0131l Olur?<\/strong><\/h2>\n\n\n\nYukar\u0131da anlat\u0131lan adet d\u00f6ng\u00fcs\u00fc biraz daha ayr\u0131nt\u0131la\u015ft\u0131r\u0131l\u0131rsa adet kanamas\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu daha iyi anla\u015f\u0131labilir.<\/p>\n\n\n\n
Adet dinamik bir d\u00f6ng\u00fcd\u00fcr. Her d\u00f6ng\u00fcn\u00fcn sonunda rahim i\u00e7 duvar\u0131 yani endometriyum tabas\u0131 par\u00e7alanarak at\u0131l\u0131r. Kanaman\u0131n bitti\u011fi g\u00fcn bu d\u00f6ng\u00fc ba\u015fa sarar. V\u00fccutta hormonlar rahim i\u00e7 duvar\u0131n\u0131 onarmaya ba\u015flar. Bunu \u00f6strojen hormonu salg\u0131lar. V\u00fccudun \u00f6strojen salg\u0131lamas\u0131n\u0131n nedeniyse yeni bir folik\u00fcl\u00fcn yani yeni bir yumurtan\u0131n olu\u015fturulmaya ba\u015flanmas\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n <\/figure>\n\n\n\nAdet d\u00f6ng\u00fcs\u00fcn\u00fcn ortalar\u0131na gelindi\u011finde yumurtlama denilen, yumurtan\u0131n yumurtal\u0131klardan at\u0131lmas\u0131 olay\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir. Bu olaylar\u0131n devam\u0131nda \u00f6strojen salg\u0131lanmaya devam eder. Progesteron denilen yumurtlama hormonu \u00fcretilmeye ba\u015flan\u0131r. Yumurtlaman\u0131n as\u0131l amac\u0131 gebeli\u011fin sa\u011flanmas\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
V\u00fccut kendini olas\u0131 bir gebeli\u011fe haz\u0131rlar. D\u00f6llenme sa\u011fland\u0131\u011f\u0131 taktirde yumurta ve spermin birle\u015fmi\u015f hali zigot rahim i\u00e7ine tutunur. Fetal d\u00f6nem ba\u015flam\u0131\u015f olur. Ancak d\u00f6llenmemi\u015f yumurta, at\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu d\u00f6ng\u00fc devam etmelidir. D\u00f6llenme ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fi taktirde \u00f6strojen ve progesteron hormonlar\u0131n\u0131n seviyeleri d\u00fc\u015fer.<\/p>\n\n\n\n
Endometriyumun kal\u0131nla\u015fmas\u0131n\u0131 ve bu kal\u0131nla\u015fman\u0131n desteklemesini sa\u011flayan bu iki hormonun seviyesinin d\u00fc\u015fmesi, endometriyumun par\u00e7alanmas\u0131na sebep olur. Bu tabakan\u0131n at\u0131lmas\u0131 s\u00fcrecine halk i\u00e7inde adet yani regl denilir. V\u00fccutta azalan \u00f6strojen seviyesi d\u00f6llenme olmad\u0131\u011f\u0131na dair \u00fcreme merkezini uyar\u0131r. Bunun sonucunda yumurtal\u0131klarda yeni folik\u00fcllerin geli\u015fmesi uyar\u0131l\u0131r ve bu d\u00f6ng\u00fc bu \u015fekilde devam eder.<\/p>\n\n\n\n
Her kad\u0131n\u0131n ergenlikten, menopoz d\u00f6nemine kadar ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 adet, bazen b\u00fcy\u00fck planlarla kesi\u015fir. \u00dcmit vaat eden o g\u00fcnlerde, a\u011fr\u0131lar i\u00e7inde k\u0131vranmak istemeyen o kad\u0131nlar, bunun i\u00e7in adet geciktiricilerden yard\u0131m al\u0131rlar. B\u00f6ylelikle \u00e7ok heyecanlan\u0131lan bir yaz tatili plan\u0131, yabanc\u0131 bir yere seyahat veya evlilik planlar\u0131 bozulmam\u0131\u015f olur.<\/p>\n\n\n\n
Adet geciktiriciler genellikle hap olarak bilinirler. Genellikle on g\u00fcn kullan\u0131lan bu haplar, hayat\u0131n\u0131zdaki \u00f6nemli g\u00fcnleri kazas\u0131z belas\u0131z ge\u00e7irmenizde size yard\u0131mc\u0131 olur. Sa\u011fl\u0131k a\u00e7\u0131s\u0131ndan on g\u00fcnden fazla t\u00fcketilmesi \u00f6nerilmez. T\u00fcketilece\u011fi taktirde bir doktor rehberli\u011finde t\u00fcketilmelidir.<\/p>\n\n\n\n
Haplar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda adet geciktirici baz\u0131 bitkiler de vard\u0131r. G\u00fcnl\u00fck hayatta bilerek veya bilmeyerek kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 taktirde adeti geciktiren bu bitkilerin, adet d\u00f6neminde kullan\u0131m\u0131na dikkat edilmelidir.<\/p>\n\n\n\n
Adet Geciktirici Hap<\/strong><\/h2>\n\n\n\nAdet geciktirici haplar y\u0131lda birka\u00e7 kereden fazla kullan\u0131lmamas\u0131 gereken ancak \u00f6nemli planlar\u0131n\u0131z\u0131 kurtarabilecek ila\u00e7lard\u0131r. Adet geciktirici olarak \u00e7o\u011funlukla hap kullan\u0131l\u0131r hatta bu haplardan en me\u015fhur olan\u0131 da progesteron ila\u00e7lar\u0131d\u0131r. Adet g\u00f6rme s\u00fcreci hormonlar\u0131n \u00fczerinden y\u00fcr\u00fcyen bir s\u00fcre\u00e7tir.<\/p>\n\n\n\n <\/figure>\n\n\n\nHer ay at\u0131lan yumurtalar, d\u00f6llenme ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fi i\u00e7in at\u0131l\u0131r. Bu durumda da hormonlar d\u00fc\u015fer ve adet s\u00fcreci ba\u015flar. Progesteron ila\u00e7lar\u0131 artm\u0131\u015f olan progesteron seviyesinin inmesine engel olurlar. Bu durum normal \u015fartlarda hamilelikte g\u00f6r\u00fclen bir durumdur. Yumurtan\u0131n at\u0131lmad\u0131\u011f\u0131 durumdur. Haliyle progesteron rahmin i\u00e7 y\u00fczlerinde de\u011fi\u015fiklikler yarat\u0131r ve adet g\u00f6r\u00fclmez.<\/p>\n\n\n\n
Adetinin gecikmesini isteyen bir kad\u0131n adet olaca\u011f\u0131 g\u00fcnden yakla\u015f\u0131k \u00fc\u00e7-be\u015f g\u00fcn \u00f6nce haplar\u0131 kullanmaya ba\u015flamal\u0131d\u0131r. Daha ge\u00e7 kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 taktirde g\u00f6r\u00fclecek olan adet engellenemeyebilir. Adet geciktirici hap g\u00f6r\u00fclecek olan adetten k\u0131sa bir s\u00fcre \u00f6nce kullan\u0131lmaya ba\u015fland\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in adet belirtileri adetinizi geciktirdi\u011finiz s\u00fcrece sizinle olabilir.<\/p>\n\n\n\n
Bunlar; g\u00f6\u011f\u00fcslerin \u015fi\u015fmesi ve hassasla\u015fmas\u0131, v\u00fccutta su tutulmas\u0131 yani \u00f6dem, konsantrasyon bozuklu\u011fu, adet d\u00f6neminde s\u0131kl\u0131kla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131lan gerginlik, huzursuzluk gibi \u015feylerdir. Adet geciktirici haplar kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrece bir kanamayla kar\u015f\u0131la\u015f\u0131lmaz ancak bu haplar \u00e7ok uzun s\u00fcreli kullan\u0131lmamal\u0131d\u0131r. Kullan\u0131lmadan \u00f6nce doktora dan\u0131\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. Olas\u0131 ihtimalleri de\u011ferlendirmek i\u00e7in \u00e7e\u015fitli testler yap\u0131lmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Adet kesici hap, kullan\u0131lmay\u0131 b\u0131rak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda v\u00fccut kendini birka\u00e7 g\u00fcn i\u00e7erisinde toparlar ve adet g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Her ay adet g\u00f6r\u00fclen g\u00fcnler kaym\u0131\u015f, yeni bir d\u00fczen ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r. Hap tekrar kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 taktirde bu g\u00fcnler tekrar kayacakt\u0131r. Halk i\u00e7inde bilinen bir di\u011fer ila\u00e7 ise do\u011fum kontrol hap\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Do\u011fum kontrol hap\u0131, adeti d\u00fczenli olmayan bayanlar\u0131n kulland\u0131\u011f\u0131 bir hapt\u0131r. Normal bir adet d\u00f6ng\u00fcs\u00fc bittikten sonra yirmi sekiz g\u00fcn i\u00e7erisinde tekrarlan\u0131r. Yirmi sekiz hap i\u00e7eren do\u011fum kontrol haplar\u0131 kullan\u0131l\u0131rken adet g\u00f6r\u00fclmez, kullan\u0131m ba\u015flad\u0131\u011f\u0131nda adet tekrar ba\u015flar. Adet g\u00f6rmek istemeyen bir birey, normalden daha fazla g\u00fcn bu ilac\u0131 kullanarak adet g\u00f6rmesine engel olabilir.<\/p>\n\n\n\n
Ancak bu i\u015flemin bir doktora dan\u0131\u015f\u0131larak yap\u0131lmas\u0131ndan fayda vard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc her \u00e7\u00f6z\u00fcm, her b\u00fcnyede ayn\u0131 tepkiyi yaratmaz.<\/p>\n\n\n\n