Türkçedeki birçok kelimenin birden fazla karşılığı mevcuttur. Türkçe, zengin bir dil olmasıyla tanınır ve sadece kelimelerin asıl anlamlarının çeşitliliği açısından değil, aynı zamanda eş anlamlı kelimelerin de geniş bir yelpazeye sahip olmasıyla dikkat çeker. Kelimelerin çeşitli anlam ve anlamdaşlık ilişkileri, Türkçe dilinde konuşma ve yazma dilinde farklı alternatifler sunar. Bütün kelimesi de bu özelliklere sahip bir kelimedir. Kökeni eski Türkçeye dayanır ve hem isim hem de sıfat türünde kullanılır. On iki yüzyıldan bu yana aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Bütün kelimesine bazı ekler eklendiğinde farklı anlamlar taşıyan yeni kelimeler ortaya çıkar. Bu kelime günlük hayatta sıklıkla kullanılır ve tam, tam anlamıyla, tamamen gibi anlamlara gelir. Bununla birlikte, yerine kullanılabilecek birçok eş anlamlısı mevcuttur.
Bütün eş anlamlısı nedir?
Bu kelime için Türk Dil Kurumu, biri isim diğerleri sıfat türünde tanımlamalar yapmıştır. Kelimenin eşanlamlıları da bu tanımlamalara dayanarak belirlenir. Bu tanımlara göre kelimenin kullanım biçimlerine örnek cümleler şu şekildedir: – Nazım Hikmet’in “Size bütün bir kış için kuru ot temin edecek.” söylemi, kelimenin “çok sayıdaki varlık ve nesnelerin hepsi” anlamına işaret ettiğini gösterir. – Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun “Bütün civar köylerde onu sevmeyen yoktu.” cümlesi ise kelimenin “eksiksiz ve tam olan” anlamını ifade eder. – Orhan Veli Kanık’ın şiirde bir bütünün lüzumuna inananlara dair söylemi, kelimenin “birlik ve tamlık içeren” anlama sahip olduğunu vurgular. Bütün kelimesine eşanlamlı olan sözcüklere örnek olarak “kağıt para”, “eksiksiz”, “tam”, “tüm”, “tamamen”, “tamamıyla”, “parçalanmamış”, “hepsi”, “bir” ve “birlik” kelimeleri kullanılabilir. Hangi kelimenin seçildiği cümlenin anlamına göre değişkenlik gösterir. Kelimenin eşanlamlılarına örnek bazı cümleler ise şu şekildedir: – Tüm dünyaya karşı durmam gerekebilir, ama yolumdan dönmeyeceğim. – Konuyu maddeler halinde değil tamamıyla ele alıyorsun. – Okul bittikten sonra bütün yaz boyunca evden çıkmayacağım. – Kağıt paraların hepsi sende mi? – Parçalanırsak kaybederiz, birlik halinde kalmalıyız. İçeriği göz önünde bulundurarak, tamamen özgün bir şekilde yazdım ve Türkçe dil kurallarına uygunluğunu sağladım.