Gıda israfı dünyada en büyük çevresel sorunlardan biridir ve bu sorunun çözümü essiz bir strateji gerektirir. Dünya genelinde her yıl milyarlarca ton gıda üretilir, ancak birçoğu tüketilmeden çöpe atılır. Buna “gıda israfı” denir ve bu, sadece atık yaratmakla kalmaz, aynı zamanda kaynakların israfına da yol açar. Gıda israfı, özellikle de dünya nüfusu hızla artarken, giderek daha büyük bir sorun haline geliyor. Bu soruna karşı bilinçli tüketim ve kaynakları koruma amacıyla çeşitli kampanyalar yürütülüyor.
Gıda İsrafı Nedir?
Gıda israfı, üretilen gıdanın tüketilmeden atığa dönüşmesi sürecidir. Bu durum aynı zamanda besin israfı olarak da adlandırılmaktadır. Dünya genelindeki gıda israfının %40’ı sebze ve meyvelerden oluşmaktadır. Özellikle zamanında tüketilmeyen ve çürüyen sebze-meyveler, bu israfın büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Bu israfın manevi ve maddi boyutları, ülkemize zarar vermektedir.
Gıda İsrafının Boyutu
- Her yıl Avrupa’da 100 milyon ton yiyecek israf edilip atılmaktadır.
- Gıda israfı yapılmasaydı, günlük 9 milyon insanın açlığı sona ererdi. Bu da ortalama bir Avrupa ülkesinin nüfusu kadardır.
Gıda İsrafının Önemi
Gıda israfı, sadece maddi değil aynı zamanda manevi açıdan da zarar vermektedir. Bu nedenle, kişilerin doğru adımlarla israfı önlemesi gerekmektedir.
Gıda İsrafını Önlemek İçin Ne Yapmalıyız?
- Alışverişe çıkmadan önce alışveriş listesi hazırlamalıyız. Böylece, sadece alacağımız ürünlerin reyonlarının koridorlarına uğrayarak ihtiyacımızdan fazlasını almanın önüne geçebiliriz.
- Yenmeyen yemekleri dökmemeliyiz, yarın da tüketmeliyiz. Bunun için yemek saklama kaplarını kullanabilir, tencereleri buzdolabına sığdırma sorununu çözebiliriz.
- Yiyemeyeceğiniz kadar porsiyon koymayın. Böylelikle, tabakta yemek bırakma sorunundan kurtulup, israfın önüne geçebilirsiniz. Ayrıca, doyduktan sonra yemeğe devam etmek, hem çok sağlıksız bir alışkanlık, hem de israfın en önemli nedenlerinden biridir.
- Kalan ürünleri değerlendirin. Örneğin yumuşamış meyvelerinizden hazırlayacağınız smoothie veya bozulmamış sebzelerden yapacağınız çorba, bu gıdaları kurtarmanızı sağlayacaktır.
- Yemeyeceğiniz şeyleri yapmaktan kaçının. Bir öğün için 4 çeşit yemek yapmanız, bunların hepsini yiyemeyeceğiniz anlamına gelir. Ancak açlık durumunuza göre hazırladığınız sınırlı sayıda yemek, hem sizi doyuracak, hem de gıda israfının önüne geçecektir.
- Buzdolabınızı sık aralıklarla kontrol ederek, unutabileceğiniz gıdaları hatırlayın ve onları değişik yemekler hazırlayarak değerlendirin. Ayrıca, buzdolabını düzenleyerek, son tüketim tarihi yakınlaşmış ürünlerin gözden kaçmasına engel olabilirsiniz.
- Ucuza aldığınız ancak hemen tüketemeyeceğiniz gıdaları, dondurarak daha sonra tüketmek üzere saklayabilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken en önemli nokta ise, dondurduktan sonra çözdüğünüz gıdaları tekrar dondurmamanızdır.
Sonuç
Gıda israfı, ülkemizin ve dünyanın önemli bir sorunudur. Kişilerin bilinçli adımlar atmaları, bu sorunun azalmasına yardımcı olacaktır. Gıda israfını önleyerek, yaşam kalitemizi arttırabilir, doğayı koruyabilir ve gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakabiliriz.